Fotomontage van het ontwerp.
Het resultaat.
TOELICHTING BIJ HET ONTWERP VAN HET KUNSTWERK ‘ODE AAN CHARLEY TOOROP’
Uitganspunt bij het ontwerp voor ‘Ode aan Charley Toorop’ was het verlangen de geest van Charley Toorop en haar levens- en werkwijze als kunstenaar in een monument weer te geven. Zo is het gerealiseerde beeld geen portret, buste of kop in de klassieke zin van het woord en is het beeld geen direct citaat uit het oeuvre van Charley Toorop. Het beeld probeert een eerbetoon te zijn aan een bijzondere kunstenaar, mens en bewoonster van Westkapelle.
De locatie van het kunstwerk is de landzijde van de wandelpromenade van de zeedijk van Westkapelle in de buurt van het Polderhuis, Dijk- en Oorlogsmuseum. Op deze plek kijkt men uit over de Zuidstraat, de hoofdstraat van Westkapelle, met op het eind de karakteristieke vuurtoren, en ziet men het uithangbord van ‘De Valk’, de voormalige dorpsherberg waar Charley zo vaak vertoefde en er haar modellen vond.
Op die plek toont ‘Ode aan Charley Toorop’ een soort droogrek waarop kleding hangt. De outfit die over het rek gedrapeerd is, bestaat uit twee kledingstijlen die vermengd lijken. Te herkennen valt een mondaine damesbroek, modieuze damesschoenen en een elegant dameshoedje uit het interbellum. Tevens zien we een traditioneel Westkappelse bovenmuts met ondermuts, een traditioneel Westkappels jakje, traditioneel Westkappels beukje en een traditioneel Westkappelse gehaakte doek die over het jakje gedragen wordt. Tenslotte staan naast het rek een rieten mand, een palet en een penseel.
De twee schijnbaar onverenigbare drachten, die van de wereldse mode van de periode tussen de twee Wereldoorlogen en de traditionele klederdracht uit Westkapelle, vormen in deze compositie wel degelijk één figuur. De herkomst van de kleding lijkt te verwijzen naar de verschillende invloedsferen waarin Charley Toorop verkeerde. Zowel logistiek (tussen Bergen en Westkapelle), als ook in haar vriendschappen en relaties als in haar artistieke opvattingen verbond zij het wereldse met het specifiek lokale en traditie met het hedendaagse.
De attributen aan de voet van het rek symboliseren de activiteiten van Toorop in Westkapelle, namelijk ontspanning (verbeeld door de picknickmand) en het schilderen (verbeeld door schilderspalet en penseel).
Op deze manier probeert het beeld het schilderen te tonen als voor Charley Toorop onlosmakelijk met het leven verbonden. De schilderkunst was haar leven, haar bestaan, ook in Westkapelle, waar ze ongestoord kon doorwerken en nieuwe schilderijen maken. Zonder de kunst had haar leven geen zin. Charley Toorop liet zich ook door Eva Besnyö heel vaak fotograferen met palet en penseel in de hand en ook in haar zelfportretten komt vaak een palet met penseel voor, soms op de achtergrond, soms in haar hand.
Zo verbindt het beeld ‘Ode aan Charley Toorop’ verschillende kledingstijlen (wereldse damesmode en Westkapelse klederdracht) en het schilderen (palet met penseel).
Dit beeld is in de eerste plaats een ode aan Charley Toorop zelf, maar kan ook opgevat worden als een ode aan de plek die Charley zoveel inspiratie bood, Westkapelle als de plek “waar het leven ECHT was”, op de dijk met het zilverige Zeeuwse licht.
Het geheel wordt afgegoten in wit brons en geplaatst op een zwart natuurstenen sokkel.
Technische gegevens:
Maximale afmetingen beeld: 1,95 (h) x 1,00 (b) x 1,10 (l) m.
Maximale afmetingen sokkel: 0,30(h) x 1,00 (b) x 1,20 (l) m.
Gijs Assmann